آنچه باید راجع به دستگاه های بخور بدانیم: بهطور كلی رطوبت ایدهآل برای داخل منزل و هر فضای بسته دیگر بین 30 تا 50 درصد است اما از آنجایی كه معمولا این مقدار در محیطهای پر رفت و آمدمان كمتر از مقدار استاندارد است باید از دستگاههای بخور استفاده كرد. چراكه دستگاههای رطوبتساز با افزایش بخار آب در هوا خشكی محیط را برطرف و رطوبت را به میزان لازم در محیط ایجاد میكنند.
بنابراین از آن جای كه سطح رطوبت هوا در زمستان كاهش و در تابستان افزایش مییابد، استفاده از بخورهای گرم و سرد برای از بین بردن مشكلات و علائم سرماخوردگی و بیماریهای تنفسی پیشنهاد میشود. بهطور كلی دستگاههای بخور امروزی از سه بخش اصلی یعنی مخزن جدا شدنی آب، دهانه خروج و تنظیم بخار با قابلیت چرخش 360 درجه و فضای كوچكی برای ریختن انواع خوشبوكنندهها و عطرهای مخصوص دستگاه تشكیل شده است. البته اكثر دستگاهها امكانات متفاوت دیگری هم مانند چراغ شبتاب، كلید تایمر و. . . در دستگاه قرار داده شده كه با خرید آن میتوانید با یك تیر چند نشان بزنید.
چرا از بخور استفاده كنیم؟
هوای خشک همچنین می تواند به بیماری های گوناگون همچون سرماخوردگی، عفونت های سینوسی، مشکلات احتقان (گرفتگی بینی)، مشکلات تنفسی شدید و غیره … منجر شود. دستگاه بخور می تواند برای تصفیه هوا نیز مفید باشد و همچنین علاوه بر محفاظت از سلامتی خانواده می تواند به سالم بودن و طول عمر وسائل و اسباب خانه، مبلمان، کفپوش ها و حتی تابلو های نقاشی نیز کمک شایانی کند تا در بلند مدت نیاز به تعمیرات پر هزینه نباشد. به سادگی می توانید یک دستگاه بخور خریداری کنید تا بخشی از مشکلات بهداشت و سلامت در محیط زندگی و کار خود را بر طرف سازید.
كدام بخور مناسب شماست؟
اگر تصمیم خودتان را برای خرید دستگاه بخور گرفتهاید، بهتر است هدف خود را هم از تهیه آن مشخص كنید. حتی میتوانید با مشورت با پزشك مربوطه و ارائه پیشینهای از حساسیت، بیماری و حتی شرایط محیطی كه در آن قرار دارید، بهترین انتخاب را داشته باشید. مطمئنا پزشك شما به شما خواهد گفت كه بخور گرم برای شما بهتر است یا بخور سرد.
بخورهای گرم:
برای اینكه كمی از تفاوتهای سرد و گرم بودن دستگاههای رطوبتساز بدانید، بهتر است بگوییم بخورهای گرم توصیه بیشتر پزشكان برای فصول سرد سال است و با مرطوب نگه داشتن محیط در درمان گرفتگی و عفونتهای مجاری تنفسی و كاهش ذرات معلق حساسیتزا و رفع سرفههای خشك موثر است. این نوع بخور برای افرادی كه با شروع نیمه دوم سال از بیماری سینوزیت رنچ میبرند هم گزینه بسیار مناسبی است. در دستگاه بخور گرم آب به كمك المنتی حرارتی گرم شده و بعد از تبدیل به بخار در فضا منتشر میشود.
معایب: بخورهای گرم به دلیل المنت حرارتی نسبتا قوی به كار رفته سر و صدا و مصرف برق بیشتری خواهد داشت و از معایب دیگر آن هم داغ شدن دستگاه است كه نباید در دسترس كودكان و افراد مسن قرار گیرد.
مزایا: این بخور در زمستان بهترین گزینه برای فرار از خشكی و التهابهای تنفسی و پوستی است.
بخورهای سرد:
این دستگاه تایید شده متخصصان برای افراد مبتلا به انواع آلرژی و خشكی پوست است تا با مرطوب و خنك نگه داشتن محیط، كنترل گرد و غبار و بوی بد ضمن فراهم كردن شرایط تنفس راحتتر، علائم جزئی حساسیت، سرماخوردگی و استرسها را از بین برده و طراوت و شادابی را در فضا پراكنده كند.
مزایا: بخورهای سرد به دلیل مصرف كمتر برق و نداشتن خطرهای احتمالی مانند سوختگی و جلوگیری از دم نكردن هوای محیط پیشنهاد بهتری برای فصلهای بهار و تابستان و همچنین ضدعفونیكننده موثر محیط كار یا اتاق كودكان به حساب میآیند.
معایب: بخور سرد محل مناسبی برای تكثیر باكتریها و قارچهاست و همزمان با پراكنده شدن قطرات بخار، باكتریها هم به همراه آب در فضای اتاق منتشر میشوند، بنابراین مخزن بخورهای سرد باید هر روز با آب و مواد شوینده شسته شود.
چگونه رطوبت یک محیط را اندازه بگیریم؟
سه قطعه قالب یخ کوچک را داخل یک لیوان قرار دهید و به آن آب اضافه کنید. بعد از سه دقیقه اگر رطوبت روی سطح خارجی لیوان شکل نگرفت یعنی هوای داخل خانه خیلی خشک است و باید مرطوب شود. البته از دستگاههای رطوبت سنج هم میتوان استفاده کرد. اضافه کردن سه تا چهار لیتر آب در هوا رطوبت نسبی یک خانه ۱۰۰ متری را با فرض ثابت بودن دما از 5 درصد به 60 درصد افزایش میدهد.
عوارض استفاده از دستگاههای بخور
افزایش رطوبت میتواند تنفس کودکان وبزرگسالانی را که مبتلا به آسم هستند را دچارمشکل کند.
همچنین روشن بودن مداوم دستگاه موجب رشد قارچ در آن و بروز آلرژی میشود.
باید توجه داشت که بخاری که سرد باشد، لایه شاخی پوست را میشکند ولی مختصر دمای آن در حد ۱۴ تا ۲۰ درجه میتواند لطافت خاصی به پوست ببخشد.
معمولا توصیه میشود در اتاق کودکان و خردسالان از بخور گرم استفاده شود.
نکتهای که باید مدنظر داشت این است که استفاده از این دستگاهها نباید دایمی باشد چون رطوبت بالا حملات آسم و آلرژی را تشدید میکند و میزان رطوبت محیط نباید بیش از 50% باشد. بنابراین لازم نیست در تمام طول روز دستگاه در اتاق روشن باشد و استفاده متناوب از این دستگاهها کافی است. برای یک فضای بسته 100 متری روشن بودن دستگاه برای مدت یک الی 2 ساعت در شبها کافی است.